Het karretje

Al jaren fiets of rij ik met de auto langs een bepaalde woning. En elke keer móést ik even kijken – naar dat ene karretje in de voortuin. Het stond daar al zolang ik me kan herinneren, ooit neergezet door de eigenaar van het huis. Waarom het me zo opviel? Omdat het iets in mij raakte.

Als kind was ik namelijk gek op het bouwen van schaalmodellen, vooral militaire voertuigen uit de Tweede Wereldoorlog. Met eindeloos geduld bouwde ik tanks en vrachtwagens op schaal 1:35, tot in de kleinste details nauwkeurig nagemaakt van het origineel. Door die hobby leerde ik onderdelen herkennen, en later – in musea – zag ik regelmatig voertuigen waarvan ik de miniatuurversie ooit zelf in elkaar had gezet. Iedereen die ooit iets met modelbouw heeft gedaan, herkent dat gevoel vast wel.

Maar goed, terug naar dat karretje. Als kind fietste ik vaak door de omliggende dorpen, mijn hoofd vol fantasie. Overal dacht ik restanten van de oorlog te zien – een stuk metaal, een oude schuur, een vreemd object langs de weg. De lokale geschiedenis had me in zijn greep. En steeds opnieuw, als ik langs dat ene huis kwam, moest ik weer naar dat karretje kijken. Vooral de wielen bleven me intrigeren – ze leken zó bekend.

Fast forward, twintig jaar later. Onlangs reed ik opnieuw langs datzelfde huis. En ja hoor, het karretje stond er nog steeds, onveranderd en even fascinerend. Dit keer besloot ik er werk van te maken. Ik wilde weten wat het precies was. Dus trok ik de stoute schoenen aan en belde aan bij de woning.

Een briefje op de voordeur vertelde me dat ik achterom moest lopen. Dat deed ik – en daar zat de eigenaar, samen met zijn familie, heerlijk in het zonnetje achter het huis.

Hallo, mag ik u wat vragen, vroeg ik voorzichtig. Hoe komt u aan dat karretje?

De eigenaar vertelde me dat hij het karretje ooit van zijn vader had overgenomen. Zijn vader was boer en had een boerderij vlakbij Vliegveld Valkenburg in Zuid-Holland, precies op de plek waar in 2019 een fietsbrug over de Rijn werd gebouwd. Die brug verbindt Oegstgeest met Valkenburg. Het karretje stond destijds achter het ouderlijk huis, helemaal overwoekerd door onkruid, half vergeten.

De precieze herkomst is helaas niet bekend, maar het lijkt erop dat zijn vader de wielen ergens heeft gevonden — misschien zelfs op zijn eigen land — en ze gebruikte om het karretje zelf in elkaar te zetten, als handig hulpmiddel op de boerderij.

Ik kreeg toestemming om het karretje van dichtbij te bekijken. Natuurlijk greep ik die kans meteen aan. En wat bleek? Al die jaren dat ik er langs fietste en dacht: "Die wielen lijken wel uit de oorlog te komen…" — dat bleek helemaal geen kinderlijke fantasie te zijn.

De wielen zijn daadwerkelijk afkomstig uit de oorlog. Meer bepaald: van een Duitse handkar. Onder de afgebladderde rode verf, aangebracht na de oorlog, komt hier en daar nog duidelijk de originele gele Wehrmacht-kleur tevoorschijn. En zelfs de banden zijn nog origineel: van het merk Continental, uit die tijd. De rest van het karretje is naoorlogs, maar die wielen — die zijn écht.

Na wat foto's te hebben gemaakt en een gezellig gesprek met de eigenaar, bedankte ik hem hartelijk. Ik stapte weer op mijn fiets, met een grote glimlach en een gevoel van voldoening.

Misschien denk je nu als lezer: Wat is er nou bijzonder aan een paar oude wielen? En eerlijk is eerlijk — op het eerste gezicht zijn het inderdaad maar wielen. Niet zeldzaam, niet spectaculair.

Maar voor mij zijn ze meer dan dat. Ze vormen een tastbare link met het verleden. Een jeugdfantasie die — twintig jaar later — tóch werkelijkheid bleek te zijn. Deze wielen hebben deel uitgemaakt van de roerige jaren '40-'45. Ze stonden decennialang op lokale bodem en dragen een klein, maar fascinerend stukje geschiedenis met zich mee.